Avrupa Birliği'nin (AB) üç büyük ülkesi Almanya, Fransa ve İngiltere'nin dışişleri bakanları ile AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Brüksel'de İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ile görüştü.

Üç bakan ve Mogherini, görüşme sonrası düzenledikleri ortak basın toplantısında İran ile 2015'te yapılan nükleer anlaşmanın dünyayı daha güvenli kıldığını vurguladı ve ABD yönetimine çağrıda bulundu.

Almanya Dışişleri Sakanı Sigmar Gabriel, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson ve Federica Mogherini, ABD Başkanı Donald Trump'tan nükleer anlaşmadan çekilmemesini istedi.

İngiltere: Anlaşma İran'ın nükleer silah sahibi olmasını engelledi

İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson anlaşmayı, "dikkate değer bir diplomatik başarı" diye tanımladı.

Johnson, anlaşmanın İran'ın nükleer silah sahibi olmasını engellediğini söyledi.

AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini de "Anlaşma işe yarıyor. Başlıca amacına ulaşıyor, ki o da İran'ın nükleer programını denetim ve yakın gözetim altında tutmak" dedi ve ekledi:

"Bölgede potansiyel bir nükleer silah yarışını önleyen ve dünyayı daha güvenli hale getirirek işe yarayan bir anlaşmayı korumak için uluslararası toplumun birlikte hareket etmesi hayati önemde. Bütün taraflardan uzlaşmaya tamamen uymaya devam etmelerini bekliyoruz."

ABD Başkanı Donald Trump Ekim ayında Tahran yönetimini "anlaşmanın ruhuna uygun davranmamak" ile suçlayarak nükleer anlaşmaya desteğini çekmişti.

İran ise ABD'nin resmen anlaşmadan çekilmesi halinde, "uygun ve ağır bir tepkiye" hazırlandığını açıklamıştı.

Trump ne istiyor?

Donald Trump Cuma günü ABD'nin İran'a uyguladığı ekonomik ambargolarda değişiklik yapıp yapmayacağına yönelik kararını açıklayacak.

2016'da askıya alınan ambargolar, İran Merkez Bankası ve uluslararası finans sistemi arasındaki bağı kesmiş ve İran'dan petrol alınmasına cezalar getirmişti.

Trump ise nükleer anlaşma ile ilgili en önemli kusurlardan birinin, İran'ın 2025'ten sonra uranyum zenginleştirmesi önündeki engelin kaldırılması olduğunu söylüyor.

ABD Başkanı ayrıca Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun İran'daki askeri üslere de erişimi olmasını ve anlaşmanın İran'ın balistik füze programını da kapsamasını istiyor.

İran'ın füze programı neden tartışmalı?

ABD ve AB, İran'ın geçen yıl yaptığı balistik füze denemelerinin, nükleer anlaşmaya onay veren 2231 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararını ihlal ettiğini belirtiyor.

Karar metninde İran'a, "nükleer başlık taşımak üzere tasarlanmış balistik füzelerle ilgili herhangi bir faaliyete girişmemesi" çağrısı yapılıyor.

İran ise denemelerdeki füzelerin nükleer başlık taşımak üzere tasarlanmadığını ve nükleer programının da tamamen barışçıl amaçlı olduğunu savunuyor.

Avrupa ülkeleri, İran'ın balistik füze programı ve bu teknolojinin devlet olmayan varlıklara transferi konusunda kaygılı. Ancak bu konunun nükleer anlaşmadan ayrı tutulması gerektiğini vurguluyor.