İşgücü piyasaları göstergelerine dair isabetli tahminleri ile tanınan Sosyal Politikalar Araştırma Merkezi (SPM), 15 Ekim 2019-Salı günü ilan edilecek Temmuz-2019 işsizlik oranının (2019-Haziran dönemine göre) 0,7 puan artarak yüzde 13,7 oranında gerçekleşeceğini tahmin etti. SPM’nin tahminine göre Temmuz-2019 döneminde tarım dışı işsizlik oranı da 0,6 puan yükselerek yüzde 15,9 olarak belirlenebilir.

SPM Araştırmacısı Pınar KAYNAK, Temmuz döneminde işsizlik verilerindeki artışın devamını beklediklerini, çünkü 2019 yılının 2. çeyreğinde gayrisafi sabit sermaye oluşumunun (kamu ve özel kesim yatırımları) yüzde 1 oranında küçüldüğünü, Haziran döneminde ihracatın Mayıs dönemine göre yüzde 31 oranında azaldığını, yatırım malları 
ithalatının yüzde 13, ham madde ithalatının ise yüzde 22 oranında gerilediğini söyledi.

KAYNAK, diğer yandan sanayi üretim endeksinin (SÜE) de bir önceki döneme göre 24 puan azalmasına dikkat çekerek, “Tüm bunlar ekonomide bir yavaşlamanın sinyali olarak kabul edilebilir ve Temmuz dönemi işgücü piyasalarına da sirayet etmesi şaşırtıcı olmayacaktır” dedi.

SPM Direktörü Prof. Dr. Serdar SAYAN gözetiminde araştırmacı Pınar KAYNAK’ca yapılan tahminler  TÜİK’ce açıklanacak olan genel işsizlik oranı, tarım dışı işsizlik oranı, istihdam oranı ve sanayi istihdamı rakamlarını kapsıyor. Tahminler, bu göstergelerin kendi geçmiş değerleri ile GSYH ve Sanayi Üretim Endeksi’nin (SÜE) geçmiş değerlerini kullanarak gerçekleştirildi. SPM, Ekim-2019 “Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri” çalışmasının sonuçlarını 
açıklarken, Temmuz-2019 dönemine ait 15 Ekim’de ilan edilecek işsizlik oranı tahminini de kamuoyuyla paylaştı.

SPM’nin çalışmasında 15 Ekim’de açıklanacak veriler kapsamında mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının ise 0,2 puan artarak yüzde 16,4 seviyesine çıkacağı, istihdam oranının 0,2 puan yükselerek yüzde 46,6 düzeyinde gerçekleşeceği, sanayi istihdamının ise ufak bir artışla 5 milyon 636 bin kişi seviyesine çıkacağı 
öngörüldü.

İlan edilen Haziran 2019 dönemi işsizlik oranı tahminimizle bire bir örtüştü

SPM çalışmasında  geçtiğimiz ay yayınlanan bültende işsizlik verilerinde artış bekledikleri yönündeki değerlendirmeleri anımsatılarak, 16 Eylül tarihinde açıklanan Haziran 2019 dönemi işsizlik oranının tahminleriyle bire bir örtüştüğü ve 0,2 puan artışla yüzde 13 olarak belirlendiği kaydedildi. Tarım dışı işsizlik oranının ise yine beklentilerine paralel arttığı ve yüzde 15,3 olarak açıklandığı vurgulanan SPM çalışmasında, mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının ise sabit kalarak yüzde 16,2 olduğu bildirildi.

Sanayi istihdamının Haziran dönemi değerine ilişkin tahmin edilen rakam 5 milyon 575 bin kişi iken, gerçekleşmenin 5 milyon 616 bin kişi olarak gerçekleştiği ifade edilen çalışmada “Tahminlerimize göre Temmuz döneminde bu sayının 5 milyon 636 bin kişi seviyesine çıkması beklenmelidir” değerlendirmesinde bulunuldu.

Ekonomide yavaşlama sinyalleri var, Temmuz 2019 döneminde işsizlik yüzde 13,7’e yükselebilir

Çalışmanın sonuç bölümünde ise yüzde 13,7’ye yükseleceği öngörülen Temmuz 2019 dönemi işsizlik verisine yönelik şu görüşlere yer verildi: “Temmuz döneminde işsizlik verilerindeki artışın devam etmesi beklenmelidir. 2019 yılının 2. çeyreğinde gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 1 oranında küçülmüştür.

Haziran döneminde ihracat Mayıs dönemine göre yüzde 31 oranında azalırken  yatırım malları ithalatı yüzde 13, ham madde ithalatı ise yüzde 22 oranında azalmıştır. Diğer yandan sanayi üretim endeksi (SÜE) bir önceki döneme göre 24 puan azalmıştır. Tüm bunlar ekonomide bir yavaşlamanın sinyali olarak kabul edilebilir ve Temmuz dönemi işgücü piyasalarına da sirayet etmesi şaşırtıcı olmayacaktır. Yaptığımız sayısal tahminler de bu beklentimizi destekler niteliktedir.”

İmalat sanayisi KKO, Haziran 2019’da geçen yılın aynı dönemine göre 1,2 puan azaldı

SPM çalışmasında  imalat sektöründe faaliyet gösteren firmaların yöneticilerinin TCMB İktisadi Yönelim Anketi’ne verdikleri yanıtlara göre hesaplanan “İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı”nın (KKO), Haziran döneminde geçen yılın aynı ayına göre 1,2 puan azalarak yüzde 77,1 seviyesinde seyrettiği, bu rakamın Mayıs 2019 dönemi imalat 
sanayi KKO seviyesinden ise 0,8 puan yüksek olduğu ifade edildi.

Çalışmada imalat sanayinin üç alt ana dalı olan tüketim malları, ara mallar ve yatırım malları imalatları için kapasite kullanım oranlarındaki gelişmeler de analiz edildi. Buna göre Haziran 2019’da tüketim malları imalatı alt sektöründeki kapasite kullanım oranı bir önceki aya göre 1 puan artarak yüzde 75,1 seviyesine çıktı.

Yine aynı dönemde ara malları imalatındaki KKO yüzde 76,3’ten yüzde 76,8’e  yatırım malları imalatındaki KKO ise yüzde 75,6’dan yüzde 77,2’ye çıktı. Dolayısıyla hem tüketim malları KKO’su, hem de ara ve yatırım malları KKO’larının artmaya devam ettiği görüldü.