Merkez Bankası enflasyon raporunu yayımladı

Merkez Bankası enflasyon raporunu yayımladı

Merkez Bankası, çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık enflasyonu bir miktar yükselse de, B ve C göstergelerinin eğilimindeki ılımlı seyir korunduğunu açıkladı

A+A-

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayınlanan Aralık ayı enflasyon rakamlarını değerlendirdi.
Aralık ayında tüketici fiyatları yüzde 0,74 oranında artmış, yıllık enflasyon 1,28 puan yükselişle yılı yüzde 11,84 seviyesinde tamamlamıştır. Bu dönemde yıllık enflasyon, hizmet grubunda sınırlı olmakla birlikte, alt gruplar genelinde yükselmiştir. En belirgin artış enerji enflasyonunda izlenirken, bu gelişmede bir önceki yılın aynı dönemindeki düşük baz etkisi öne çıkmıştır. Gıda enflasyonu hem işlenmemiş hem de işlenmiş alt kalemlerinde yukarı yönlü bir seyir izlemiştir. Temel mal grubu yıllık enflasyonu maliyet unsurlarının yanında bir önceki yılın aynı dönemindeki düşük bazın da etkisiyle yükselmiştir. Bu görünüm altında, çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık enflasyonu bir miktar yükselse de, B ve C göstergelerinin eğilimindeki ılımlı seyir korunmuştur.

Değerlendirmeler
Aralık ayında tüketici fiyatları yüzde 0,74 oranında artmış ve yıllık enflasyon 1,28 puan yükselerek yüzde 11,84 olmuştur (Grafik 1). Bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 0,86 ve 0,56 puan yükselerek yüzde 10,76 ve 9,81 olarak gerçekleşmiştir 
Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre gıda, enerji, temel mal
ve hizmet gruplarının katkıları sırasıyla 0,49, 0,45, 0,25 ve 0,06 puan artmıştır.
Mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamalarına göre B
göstergesinin eğilimi bir miktar artarken, C göstergesinin eğilimi bir miktar azalmıştır (Grafik 3). Bu
dönemde hizmet grubunun eğiliminde görülen sınırlı düşüşe karşın, temel mal grubu eğilimi yataya yakın
seyretmiştir (Grafik 4). B göstergesinin eğilimindeki yukarı yönlü seyirde işlenmiş gıda fiyat gelişmeleri
etkili olmuştur.
Hizmet fiyatları Aralık ayında yüzde 0,37 oranında artmış, grup yıllık enflasyonu 0,14 puan yükselerek
yüzde 12,30 olmuştur (Grafik 5 ve Tablo 1). Bu dönemde yıllık enflasyon haberleşme ve diğer hizmetler
gruplarında bir miktar yükselirken, ulaştırma hizmetlerinde gerilemiş, lokanta-otel ve kira gruplarında ise
yataya yakın seyretmiştir (Grafik 6). Haberleşme hizmetleri fiyat artışında telefon görüşme ve internet
ücretlerinin etkisi gözlenirken, diğer hizmetler grubunda ev içi hizmetler, ev aletlerinin onarımı ve dişçilik
ücreti alt kalemlerindeki fiyat gelişmeleri öne çıkmıştır. Aralık ayında lokanta-otel grubunda yemek
hizmetleri fiyatları artarken, konaklama hizmetleri fiyatlarında düşüş gözlenmiştir.
Temel mal grubu yıllık enflasyonu bir önceki yılın aynı dönemindeki düşük bazın da etkisiyle Aralık ayında
0,91 puan artarak yüzde 7,48 olmuştur (Grafik 5). Bu dönemde yıllık enflasyon giyim ve dayanıklı mal
gruplarında yükselirken, diğer temel mallar grubunda bir miktar gerilemiştir (Grafik 7). Dayanıklı mal
grubu fiyatları Türk lirasında kaydedilen değer kaybının da etkisiyle yüzde 0,52 oranında yükselmiştir. Bu
grupta, otomobil fiyatlarındaki yüzde 0,99 oranındaki artış öne çıkmıştır. Giyim ve ayakkabı grubu fiyatları
Aralık ayında mevsimsel ortalamalarının altında bir düşüş gösterse de, bu grupta yıllık enflasyon yüzde
4,32 ile düşük bir seviyede gerçekleşmiştir.
Enerji fiyatları Aralık ayında yüzde 0,16 ile sınırlı bir oranda artmıştır (Tablo 1). Bu gelişmede, petrol
fiyatlarındaki yükseliş ve yakın dönem döviz kuru gelişmelerine bağlı olarak tüp gaz ve akaryakıt
fiyatlarında (sırasıyla yüzde 1,14 ve yüzde 0,37) gerçekleşen artışlar belirleyici olmuştur. Bu dönemde,
akaryakıt ürünlerinde eşel mobil uygulaması ve şebeke suyu fiyatlarında gözlenen gerileme enerji
fiyatlarında daha olumsuz bir görünümü sınırlamıştır. Böylelikle, enerji fiyatlarındaki sınırlı yükselişe karşın,
baz etkisiyle enerji yıllık enflasyonu 3,64 puan artarak yüzde 10,98 olmuştur (Grafik 8).
Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu Aralık ayında 2,00 puan artarak yüzde 10,89 olmuştur (Grafik 8
ve Tablo 2). Bu gelişmede hem işlenmiş hem de işlenmemiş gıda fiyatlarının etkisi hissedilirken, işlenmiş
gıda grubundaki artış daha belirgin olmuştur. Yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada yüzde 6,10’a, işlenmiş
gıdada ise yüzde 15,39’a yükselmiştir (Grafik 9). İşlenmiş gıdada aylık fiyat artışı yüzde 2,05 ile oldukça
belirginleşmiştir. Bu gelişmede, çiğ süt alım fiyatlarındaki gelişmelere istinaden, süt ürünleri fiyatlarında
kaydedilen artışlar belirleyici olmuştur. Ekmek-tahıl fiyatlarında son aylarda görülen artış eğilimi bu
dönemde devam etmiştir. Aralık ayında taze meyve-sebze grubunda sebze fiyatları artmış, grup yıllık
enflasyonu 1,57 puan yükselerek yılı yüzde 2,94 ile görece düşük bir seviyede tamamlamıştır. Diğer
işlenmemiş gıda grubunda ise süt, yumurta ve beyaz et fiyatlarındaki yükselişler dikkat çekmiştir. Bu
gelişmelerle, taze meyve-sebze dışı gıda grubunda yıllık enflasyon yüzde 12,61 seviyesine yükselmiştir
Yurt içi üretici fiyatları Aralık ayında yüzde 0,69 oranında artarken, yıllık enflasyon düşük baz etkisi ile
yüzde 7,36’ya yükselmiştir (Grafik 11, Tablo 3). Bu dönemde petrol ve ana metal hariç imalat sanayi
fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış ana eğilimindeki ılımlı seyir devam etmiştir (Grafik 12).
Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, dayanıksız tüketim, ara ve sermaye mallarında fiyatlar aylık
bazda artış kaydederken; dayanıklı tüketim mallarında sınırlı bir oranda gerilemiştir (Tablo 3, Grafik 13 ve
Grafik 14). Dayanıksız tüketim malları fiyatlarındaki yüksek oranlı artışta (yüzde 1,24) süt ve et ürünleri ile
katı-sıvı yağlar öne çıkarken, ara malı grubunda metal ürünlerindeki fiyat artışları belirleyici olmuştur.
Sermaye malı fiyatlarındaki yükselişte ise metal yapı ürünlerinin, motorlu kara taşıtlarının parça ve
aksesuarları ve makinelerin etkisi hissedilmiştir. Bu dönemde, elektrik üretimi ve dağıtımı ile petrol
ürünleri fiyatlarındaki artışa karşın, gaz imalatı ve dağıtımı fiyatlarındaki düşüşle, enerji grubu fiyatları
yatay bir seyir izlemiştir. Sonuç olarak, Aralık ayında tüketici enflasyonu üzerinde üretici fiyatları kaynaklı
baskılar ılımlı seyrini sürdürmüştür.


YORUM YAZ

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar; inançlara saldırı içeren ve doğru imla kuralları ile yazılmamış,ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.