Merkez Bankası, enerji fiyatlarının uluslararası petrol  fiyatlarındaki toparlanmaya bağlı olarak artışını sürdürdüğünü, gıda  yıllık enflasyonunda ise sınırlı bir düşüş yaşandığını bildirdi.

Temmuz ayı enflasyon raporunda "Temel mal grubu yıllık enflasyonu  bir önceki yılın aynı ayındaki vergi ayarlamalarının oluşturduğu baz etkisiyle gerilemiş, hizmet enflasyonu ise yatay seyretmiştir. Bu  görünüm altında B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonu azalırken,  eğilimleri yükselmiştir. " denildi.

Ayrıntılar şu şekilde:

"Temmuz ayında tüketici fiyatları yüzde 0,58 oranında artmış ve  yıllık enflasyon 0,86 puan azalarak yüzde 11,76 olmuştur. Bu dönemde B  ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 1,46 ve 1,39 puan  azalarak yüzde 10,49 ve yüzde 10,25 olarak gerçekleşmiştir.
    Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları  incelendiğinde, bir önceki aya göre temel mal, gıda ve enerji  gruplarının katkıları sırasıyla 0,78, 0,12 ve 0,06 puan azalmış,  alkol-tütün-altın ve hizmet gruplarının katkıları sırasıyla 0,08 ve 0,02 puan artmıştır.

Mevsimsellikten arındırılmış verilerle üç aylık ortalamalara göre B ve C göstergelerinin eğilimlerinde artış gözlenmiştir. Bu dönemde, enflasyon eğilimi temel mal grubunda daha belirgin olmak üzere temel  mal ve hizmet gruplarında yükselmiştir.

Hizmet fiyatları Temmuz ayında yüzde 1,06 oranında artmış, grup  yıllık enflasyonu yatay seyrederek yüzde 11,80 olmuştur. Yıllık enflasyon haberleşme ve diğer hizmetler grubunda yükselirken, ulaştırma hizmetleri başta olmak üzere diğer alt gruplarda gerilemiştir. Ulaştırma hizmetleri fiyatlarındaki düşüşte tavan fiyat  uygulamasının da etkisiyle fiyatları azalan şehirlerarası otobüs  kalemi (yüzde 6,33) belirleyici olmuştur. Lokanta-otel grubunda  fiyatlar bir önceki aya göre bir miktar yavaşlayarak artmaya devam  etmiştir. Diğer hizmetler grubunda kişisel ulaştırma araçlarının bakım  ve onarımı, eğitim hizmetleri ve paket tur fiyatlarındaki artışlar  dikkat çekmiş, berber ve kuaför hizmetleri fiyatlarındaki artışlar ise  bir miktar yavaşlamıştır. Öte yandan, bazı hizmet sektörlerine  uygulanacak KDV indirimlerinin önümüzdeki dönemde grup enflasyonunu  olumlu etkileyeceği değerlendirilmektedir.

Temel mal grubu enflasyonu Temmuz ayında 2,81 puan düşüşle yüzde 8,58 olmuştur. Bu dönemde yıllık enflasyon tüm alt gruplarda  gerilemiştir. Temmuz ayında mobilya, otomobil ile elektrikli ve  elektriksiz ev aletleri alt kalemlerinde fiyat artışları izlenmesine  karşın, geçen yılın aynı dönemindeki yüksek bazın etkisiyle dayanıklı  mal grubu yıllık enflasyonu belirgin bir oranda düşmüştür. Bu dönemde  giyim fiyatları aylık bazda mevsim ortalamalarına yakın bir gerileme  kaydederken, diğer temel mal grubu fiyatlarında ise ılımlı bir artış  gözlenmiştir.
    Enerji grubu fiyatları Temmuz ayında yüzde 2,50 oranında  artmıştır. Son dönemlerde uluslararası enerji fiyatlarında gözlenen  toparlanmaya bağlı olarak akaryakıt ve tüpgaz fiyatları Temmuz ayında  sırasıyla yüzde 5,73 ve yüzde 4,99 oranında yükselmiştir. Ayrıca bu  dönemde şebeke suyu fiyatları yüzde 2,46 oranında artış kaydetmiştir.
Bu gelişmelere karşın, bir önceki yılın aynı dönemindeki yönetilen  kalemlerden elektrik fiyat ayarlaması kaynaklı yüksek baz sebebiyle,  enerji grubu yıllık enflasyonu 0,55 puan gerileyerek yüzde 8,57 olarak  gerçekleşmiştir.

Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu Temmuz ayında 0,20  puan düşerek yüzde 12,73 olmuştur. İşlenmemiş gıda fiyatları aylık  yüzde 2,77 gerilerken, baz etkisi nedeniyle grup yıllık enflasyonu  yüzde 13,85’e yükselmiştir. İşlenmiş gıdada son dönemde gözlenen  olumlu seyir Temmuz ayında belirginleşmiş ve aylık fiyat artışı yüzde
0,16 olmuştur. Bu doğrultuda, baz etkisinin de katkısıyla grup yıllık  enflasyonu yüzde 11,64’e gerilemiştir (Grafik 9). Taze meyve ve sebze  fiyatlarındaki aylık düşüş sınırlı kalırken, diğer işlenmemiş gıda  grubu fiyatları yatay seyretmiştir. Diğer işlenmemiş gıdada yumurta  fiyatlarındaki artış dikkat çekerken, son dönemde aylık enflasyonu  yüksek seyreden bakliyat grubunda ise fiyatlar gerilemiştir. İşlenmiş  gıda grubu fiyatlarındaki olumlu görünümün alt gruplara yayıldığı  gözlenmiştir. Bu gelişmelerle, taze meyve ve sebze dışı gıda grubunda  yıllık enflasyon bir miktar düşmüştür.

Temmuz ayı başında tütün ve alkol ürünlerinden alınan maktu ve  asgari maktu ÖTV tutarlarının YİÜFE’deki altı aylık değişime endeksli  olarak yükseltilmesine istinaden alkollü içecek fiyatları yüzde 3,61  oranında artarken, tütün ürünleri fiyatları yatay seyretmiştir.

    Yİ-ÜFE

Yurt içi üretici fiyatları Temmuz ayında yüzde 1,02 oranında  yükselmiş, yıllık enflasyon 2,16 puan artarak yüzde 8,33 olmuştur . Petrol ve ana metal hariç imalat sanayi  fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış eğilimi bu dönemde  azalmıştır.

Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, yıllık enflasyon enerji  grubunda belirgin olmak üzere bütün alt gruplarda yükselmiştir. Aylık  bazda, enerji fiyatlarındaki artışta uluslararası petrol fiyatlarındaki  görünüme bağlı olarak rafine edilmiş petrol ürünleri ve ham petrol ile  gaz  imalatı fiyatları belirleyici olmuştur. Ara malları fiyatlarındaki  artışta değerli ana metaller, temel kimyasallar ve demir dışı metal cevherleri  öne çıkarken  sermaye malları grubundaki artışta motorlu kara taşıtları  ile parça ve aksesuarları ve makineler etkili olmuştur. Dayanıklı  tüketim malları fiyatları mobilya, ev aletleri ve mücevherat kaynaklı  yükselirken  dayanıksız tüketim malları fiyatları işlenmiş et ürünleri  ile meyve ve sebze fiyatlarındaki düşüşle beraber gerilemiştir. Özetle, Temmuz ayında üretici fiyatlarının yıllık enflasyonu artarken ana eğilimi yavaşlamıştır."