Türkiye yarın sandık başına gidiyor

Türkiye yarın sandık başına gidiyor

Türkiye, 18 maddelik yeni anayasa değişikliğini oylamak için yarın yedinci kez halk oylamasına gidecek!

A+A-

Türkiye'de anayasa değişiklikleri için bugüne kadar 6 kez halk oylamasına gidildi. Kamuoyunda "referandum" olarak da ifade edilen 1961, 1982, 1987, 2007 ve 2010 yıllarındaki halk oylamalarında, sandıktan "evet" sonucu çıkarken, 1988'deki halk oylamasında vatandaşların tercihi ise "hayır" oldu.

"Cumhurbaşkanlığı sistemi"ni getiren 18 maddelik yeni anayasa değişikliğini oylamak için yarın yedinci kez halk oylamasına gidilecek. Halk oylamasında yurt içinde 55 milyon 319 bin 222 seçmen, 167 bin 140 sandıkta oy kullanacak, cezaevlerinde 461 sandık kurulacak.

Seçmen bilgi kağıdı gelmeyen vatandaşlar da oy kullanabilecek. Kağıdı bulunmayıp kütüğe kayıtlı olanlar, ibraz edecekleri kimlik belgeleriyle (nüfus kağıdı, resmi daireler veya iktisadi devlet teşekküllerince verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, ehliyet, evlenme cüzdanı) oy verebilecek.

Üzerinde T.C. kimlik numarası olmayan bir kimlik belgesi ibraz eden seçmenin oy kullanabilmesi için bu belgelerin yanında seçmen bilgi kağıdı veya T.C. kimliğini ispata elverişli belgeyi ibraz etmesi gerekecek.

Seçmenler, YSK'nın ''www.ysk.gov.tr'' internet sitesinden de hangi sandıkta oy kullanacaklarını öğrenebilecek.

Halk oylamasında, "Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu" filigranlı sarı renkli zarflar ve beyaz renk üstünde "Evet", kahverengi renk üstünde "Hayır" ibareleri bulunan iki ayrı renkten oluşan birleşik oy pusulaları ile "tercih" mührü kullanılacak.

- Oy verme saatleri

Seçmenler, Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır ve Kilis'te 07.00-16.00, diğer illerde ise 08.00-17.00 saatlerinde sandık başına gidecek.

Oy kullanmanın bitiş saatine gelindiği halde sandık başında oylarını vermek üzere bekleyen seçmenler, başkan tarafından sayıldıktan sonra sırayla oylarını kullanabilecek.

- Neyi oylayacağız?

Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini içeren 18 maddelik Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'a göre, milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarılacak, milletvekili seçilebilme yaşı 25'ten 18'e indirilecek.

TBMM ve cumhurbaşkanı seçimleri 5 yılda bir aynı gün yapılacak. Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiği kesilmeyecek.

Cumhurbaşkanlığına, siyasi parti grupları, en son yapılan genel seçimlerde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde 5'ini alan partiler ile en az 100 bin seçmen tarafından aday gösterebilecek.

Cumhurbaşkanı hakkında, bir suç işlediği iddiasıyla TBMM üye tam sayısının salt çoğunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebilecek.

Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, cumhurbaşkanı tarafından atanacak ve görevden alınacak. Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri, teşkilat yapısı ile merkez ve taşra teşkilatlarının kurulması, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenecek.

TBMM, üye tam sayısının 5'te 3 çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek. TBMM genel seçimi ile cumhurbaşkanı seçimi birlikte gerçekleştirilecek.

Cumhurbaşkanının, seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde TBMM genel seçimi ile cumhurbaşkanı seçimi birlikte yapılacak. Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis, seçimlerin yenilenmesine karar verirse cumhurbaşkanı bir kez daha aday olabilecek. Anayasa Mahkemesinin üye sayısı 17'den 15'e düşürülecek.

- Sandık kurullarına 10 siyasi parti üye verebilecek

Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulmasına ilişkin işlemlerde bulunabilecek ve ayrıca Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'un 23. maddesi gereğince sandık kurullarına üye verebilecek siyasi partiler de belirlendi.

Buna göre, AK Parti, CHP, HDP ve MHP'nin yanı sıra ANAVATAN, Bağımsız Türkiye Partisi, Büyük Birlik Partisi, Hür Dava Partisi, Saadet Partisi ve Vatan Partisi, halk oylamasına ilişkin işlemlerde bulunabilecek ve sandık kurullarına üye verebilecek.

- Propaganda serbestliği ve bazı seçim yasakları

Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) hazırladığı seçim takvimi kapsamında, yarın yapılacak halk oylaması için propaganda serbestliği ve bir kısım seçim yasakları 9 Nisan'da başladı. Buna göre, propaganda serbestliği, bugün saat 18.00'de sona erecek.

Siyasi partiler, radyo ve televizyon kanalları ile yazılı, sözlü ve görsel basında yapacakları propagandalarda, Türkçenin yanı sıra farklı dil ve lehçeler de kullanabilecek.

Oy verme gününden önceki 24 saate kadar siyasi partiler, radyo ve televizyonlarda birlikte veya ayrı ayrı açık oturum, röportaj ve panel gibi programlara katılarak görüşlerini açıklayabilecek.

Siyasi partilerin açık veya kapalı yer toplantılarına ilişkin radyo ve televizyonlarda canlı yayın yapılabilecek. Halk oylaması sürecinde özel tanıtıcı programlar (Ulusa Sesleniş, Millete Hizmet Yolunda ve benzeri konuşmalar), banttan veya canlı yayınlanamayacak.

Siyasi partiler, propaganda süresinin sona ermesine kadar, yazılı basında ilan ve reklam yoluyla veya internet sitesi açarak sözlü, yazılı veya görüntülü propaganda yapabilecek.

Vatandaşların elektronik posta adreslerine, taşınabilir veya sabit telefonlarına sesli, görüntülü veya yazılı mesaj gönderilemeyecek ancak siyasi partiler, kendi üyelerine sesli, görüntülü veya yazılı mesajları her zaman gönderebilecek.

Oy verme gününden önceki 10 günlük sürede yazılı, sözlü ve görsel basın ve yayın araçları ile kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler, bilgi ve iletişim telefonları yoluyla mini referandum gibi adlarla vatandaşların oylarını etkileyecek biçimde yayın ve herhangi bir surette dağıtım yapılamayacak. Bu sürenin dışında yapılacak yayınların, tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine uygun olması, kamuoyu araştırmaları ve anketlerin yayınlanması sırasında araştırmanın hangi kuruluş tarafından yapıldığı, denek sayısı ve araştırmanın kim tarafından finanse edildiğinin açıklanması zorunlu olacak.

- Seçim günü yasakları

Oy verme günü saat 06.00'dan 24.00'e kadar alkollü içki satılamayacak, içkili ve umumi yerlerde alkollü içki verilmesi ve içilmesi yasak olacak, eğlence yerleri oy verme süresince kapalı kalacak, eğlence yeri niteliğindeki lokantalarda yalnızca yemek verilebilecek.

Emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlardan başka kimse silah taşıyamayacak. Radyolar ve her türlü yayın organlarınca saat 18.00'e kadar seçim ve seçim sonuçlarıyla ilgili haber, tahmin ve yorum yapılamayacak. Radyolarda ve her türlü yayın organlarında 18.00-21.00 saatleri arasında ancak YSK tarafından seçim ile ilgili verilecek haber ve tebliğler yayınlanabilecek.

Bütün yayınlar saat 21.00'den sonra serbest olacak ancak YSK tarafından gerek görülmesi halinde saat 21.00'den önce de yayınların serbest bırakılmasına karar verilebilecek.

Bunları yaparsanız oyunuz kabul edilmeyecek!

SADECE BİR TERCİH YETERLİ

Hiçbir yerine "TERCİH" mührü basılmamış ya da hem "EVET" hem de "HAYIR" bölümüne veya birden fazla alana taşacak şekilde "TERCİH" mührü basılan oy pusulaları da geçersiz olacak.

TERCİH MÜHRÜ YERİNE ÖZEL İŞARET KABUL EDİLMİYOR

Bütünlüğü bozulacak şekilde yırtılmış veya koparılmış, üzerine "TERCİH" mührü dışında veya "TERCİH" mührü yerine herhangi bir özel işaret, isim, imza kaşesi, mühür ya da parmak izi basılmış oy pusulaları geçerli sayılmayacak.   

OY PUSULASI KARALANMAYACAK

Üzerinde yer alan bölümleri belirgin bir şekilde ve özel olarak karalanmış, çizilmiş veya işaretlenmiş, üzerinde yer alan matbu yazıların ve şekillerin dışında yazılar, harfler veya sayılar yazılmış, şekiller çizilmiş birleşik oy pusulaları da geçersiz sayılacak.

KAZAEN YIRTILIRSA OY GEÇERLİ

Zarfların açılması veya oyların okunması sırasında yırtılması, bütünlüğü bozulmaksızın bir kısmının kazaen yırtılması, herhangi bir şekilde lekelenmiş olup da bunun özel olarak işaret koymak amacıyla yapıldığının anlaşılamaması durumlarında oy pusulası geçerli sayılacak.

AYNI YERE BİRDEN FAZLA BASILIRSA GEÇERLİ OLACAK

Birleşik oy pusulasının katlanarak zarfa konulması sebebiyle "TERCİH" mührü ile oy pusulasının arkasına basılan sandık kurulu mühür izinin oy pusulasının diğer kısımlarına geçmesi, birleşik oy pusulasında "EVET" ve "HAYIR" şeklinde ayrılan alanlara taşmamak kaydıyla, aynı yere birden çok "TERCİH" mührü basılması durumlarında da oylar geçerli olacak.

ZARFTAN BAŞKA ŞEY ÇIKMAYACAK

Birleşik oy pusulasında baskıda silinme veya yanlışlık yapılmış olması halinde, "TERCİH" mührünün vurulduğu bölüm kesin olarak anlaşılan oy pusulaları da hesaba katılacak.Zarfın içinden el ilanı, broşür ya da özel bir işaret, yazı veya şekil taşıyan kağıt veya işaret amacı taşıyan herhangi bir madde çıkmış olması halinde, bu zarftan çıkan oy pusulası geçersiz olacak.

KABİNDE CEP TELEFONU YASAK

Seçmenler, cep telefonu, fotoğraf veya film makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazlarla kapalı oy verme yerine giremeyecek. Bu şekilde oy verme yerine girmenin cezasının bulunduğu sandık kurulu görevlilerince seçmene bildirilecek.Seçmene hata veya başka bir neden ileri sürülmesi halinde dahi yeni bir oy pusulası verilmeyecek. Seçmenler oy kullandıktan sonra seçmen listesinde isminin karşısındaki alanı imzalayacak.

SANDIK GÖREVLİLERİ ENGELLİLERE YARDIM EDEMEYECEK

Görme engelliler, felçliler, elleri eksik olanlar veya bu gibi bedeni engelleri açıkça belli olanlar o seçim çevresi seçmeni olan ve o sırada sandık alanında bulunan akrabalarından birinin, akrabası yoksa diğer herhangi bir seçmenin yardımıyla oylarını kullanabilecek. Bir seçmen birden fazla engelliye yardım edemeyecek.Sandık kurulu başkan veya üyeleri, engelli seçmenlere yardım etmek amacıyla oy verme kabinine giremeyecek, oy kullanma sırasında yardım edemeyecek.

YORUM YAZ

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar; inançlara saldırı içeren ve doğru imla kuralları ile yazılmamış,ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.