Pekin'in, dünyanın ikinci büyük ekonomisini sıkılaştırma çabaları ile Çin hükümet tahvillerinin faizleri yaklaşık dokuz yıl içinde kaydedilen en yüksek seviyelere tırmandı. Hükümet tahvili faizlerindeki artışın borçlanma maliyetlerini de yükseltmesi, tahvil piyasasına girmeye çalışan şirketler ve hükümet ajansları için engeller yaratıyor. Hedeflenen yatırımlar ile büyümeyi teşvik eden çeşitli kalkınma bankaları ya borçlanma planlarını azaltmak ya da tahvil satışlarını ertelemek durumunda.
Borçlanma maliyetlerindeki artış ile krediye erişimin azalması, hisse senedi, emtia ve döviz piyasalarındaki yatırımcıların memnuniyetle karşıladığı Çin ekonomisindeki olumlu gelişmelere zarar verebilir. Çin'de büyümenin istikrarsız olması, dünyanın geri kalanındaki ekonomik toparlanmayı olumsuz etkileyebilir. Nomura Menkul Değerler'den ekonomist Wendy Chen konu hakkında, "Borçlanma maliyetlerinin zamanında gerilememesi halinde reel ekonominin faturayı kaldırıp kaldıramayacağı büyük bir soru," diye konuştu. Analistlere göre Çin'de tahvil faizleri büyük bankaların, emeklilik fonlarının ve diğer kurumsal para yöneticilerinin yeterli talep göstermemesi nedeniyle yükseliyor. Bu yatırımcılar, fonlama maliyetlerinin Çin Merkez Bankası'nın kontrolündeki bankalar arası borç verme faiz oranları ile uyumlu olarak yükseldiğini tecrübe etmişti. Ülkenin tahvil piyasası yabancı yatırımcılara büyük oranda kapalı.
Çin'de 10 yıllık gösterge tahvilin faizi Cuma günü kaydedilen yüzde 4,71'den Pazartesi günü yüzde 4,65'e gerilemişti. Veri sağlayıcıları WIND Info ile Thomson Reuters'a göre geçtiğimiz Çarşamba günü kaydedilen yüzde 4,72'lik faiz ise Ocak 2005'ten bu yana kaydedilen en yüksek seviye. Rekor ise Kasım 2004'te kaydedilen yüzde 4,88. Tahvil fiyatları ile faizleri ters yönde hareket ediyor. Guohai Menkul Değerler Genel Müdür Yardımcısı Duan Jihua konu hakkında, "Tahvil faizlerinde son dönemde kaydedilen sert yükseliş, çoğunlukla fonlama koşullarının kötüleşmesinden ve para politikasının sıkılaştırılacağı beklentilerinden kaynaklandı," diye konuştu. Hükümet tahvillerinin faizi yükselirken Çin'in kredi notu en yüksek olan şirketlerinin tahvillerinin faizi de Cuma günü yüzde 6,21 ile WIND'in verileri toplamaya başladığı 2006 yılından bu yana kaydedilen en yüksek seviyeyi gördü.
Geçen hafta, ülkenin en büyük tahvil ihracı yapan ve güvenilir kurumlarından biri olan Çin Kalkınma Bankası daha önce planlanmış tahvil satış ihalesini iki gün erteledi ve satış miktarını 24 milyar yuandan (3,9 milyar dolar) 8 milyar yuana düşürdü. Çin Kalkınma Bankası ülkenin önemli altyapı projelerine fon desteği sağlıyor. Çin Finansal Bilgi ve Teknoloji şirketinin son verilerine göre Çin'de geçen toplam 687,36 milyar yuanlık tahvil ihracı gerçekleşti. Eylül ayında 785,88 milyar yuan tahvil ihracı gerçekleştirilirken Ağustos ayında bu rakam 822,14 milyar yuandı. Çin hükümetinin yüksek finansman maliyetlerine toleransı ekonominin ucuz kredilere bağımlılığını azaltma ve daha riskli kredileri dizginleme çabaları ortamında geldi. Çin yetkilileri yerel yönetimlerin borç yükleri konusunda endişelerini dile getiriyor. Ayrıca geçen son birkaç yılda düzenleyici kurumlar, Çin'in sert kredi ve sermaye sınırlamalarını bypass eden "gölge bankacılık" konusunda katı önlemler aldılar. Çin'de bankaların birbirlerinden borç almak için uyguladıkları faiz oranı Kasım ayında yıllık bazda yüzde 5,94 artarak 27 Haziran'dan bu yanaki en yüksek seviyesine çıktı. Çin Merkez Bankası'nın finansal sisteme daha fazla nakit enjekte ederek nakit sıkışıklığının çözdüğü Haziran ayından bu yana interbank faiz oranları ortalama yüzde 4 seviyesinde seyretti. 2013 yılının ilk aylarında bu seviye yüzde 3 iken daha önceki yıllarda yüzde 2-3 seviyelerinde idi.
Çin Merkez Bankası haftalık bazda interbank piyasasındaki nakit arzını kontrol etmek için kısa vadeli kredi ve bonolar gibi araçları kullanıyor. Bankanın bu araçlarla ortaya çıkardığı faiz oranları bankaların birbirlerini verdikleri kredilerdeki faiz oranlarını da etkiliyor. Konuyla ilgili yorumda bulunan Nomura'dan Chen, "Yerel yönetimlerin borçlarından ve gölge bankacılıktan kaynaklanan finansal riskleri dizginlemek için Merkez Bankası'nın gelecek birkaç ay daha şu anki sıkı para politikasını muhafaza etmesini bekliyoruz" dedi. Şüphe yok ki bazı uzmanlar getiri oranlarındaki artışın Çin'in daha piyasa odaklı ekonomiye geçerken kullandığı yolun üzerindeki bir tümsekten ibaret olduğunu düşünüyor. Çin'deki tahvil ihracı hala geçen yıldan fazla. 2013 yılının ilk 10 ayında 7,18 trilyon olan tahvil ihracı 2012 yılının aynı döneminde 6,24 trilyon yuan idi.