Konut fiyatları reel olarak geriliyor

Konut sektöründe balon ve fiyatlardaki düşüş tartışmaları devam ediyor

Konut sektöründe balon ve fiyatlardaki düşüş tartışmaları devam ediyor. Sektör temsilcilerinin açıklamaları ile son dönemde yayımlanan çeşitli istatistikler bir biri ile çelişse de genel olarak bir durgunluk olduğu konusunda ortak bir fikir var. Hürriyet yazarı Uğur Gürses, bugünkü yazısında konut fiyatlarındaki artışın ivme kaybettiğini hatta reel olarak gerilemeni başladığını yazdı. İşte Gürses'in o yazısı:

"Mayıs 2015’te İstanbul’daki konut fiyat artışı yıllık yüzde 29’a vurduğunda rekor bir artış da tescillenmişti.
Enflasyondan arındırıldığında, yani reel olarak yüzde 19.7’lik bir artışa karşılık geliyordu. İşte o tarihten bu yana, konut fiyat endeksindeki artış ivme kaybediyor; Temmuz 2016’dan bu yana ise biraz daha keskinleşti.

Hatta reel olarak düşüş başladı.

Geçen hafta Merkez Bankası’nca açıklanan konut fiyat endekslerine bakılırsa; Ağustos 2017’de İstanbul’da son bir yıllık konut fiyat artışı yüzde 7.1 iken, yüzde 10’un üzerindeki bir enflasyondan arındırıldığında, fiyatların yüzde 3.3 reel gerilediği görülüyor.

Yeni olmayan konutlarda ise bu reel düşüşün yüzde 4.9’a vurduğu görülüyor. Nisan ayında başlayan reel düşüş derinleşiyor.

İstanbul’un, konut satışlarında Türkiye’nin yaklaşık 6’da biri olduğu dikkate alınırsa alarm verici olduğu açık.

Şundan “alarm verici”; hane halkı gelecekle ilgili kararlarında, kişisel geliri kadar varlıklarındaki değer değişimlerini de dikkate alır. Kira değerlerindeki düşüşü şimdi konut fiyat artışlarının yavaşlaması izliyor. Bunun da hane halkının geleceğe dönük harcama eğiliminde olumsuz etkisi olası.

Konut fiyatlarının reel olarak düştüğü diğer il gruplarının Güneydoğu ve Orta Anadolu kentleri olduğu görülürken, reel olarak artış azalsa da en yüksek oranda koruyan illerin başında İzmir geliyor. İzmir’i Karadeniz kent grubu ile çoğunlukla diğer Ege illeri izliyor.

Bu ivme kaybının, reel fiyat düşüşünün ana ekseninde ekonomik koşullar geliyor. Özellikle 15 Temmuz sonrasında finansman koşullarının daralması bunda etkili oluyor.

İstanbul Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık Yönetici Ortağı Ahmet Büyükduman, Suriyeli sığınmacıların çeşitli illere dağılışı ve sonrasında bir bölümünün Avrupa’ya gidişleri gibi demografik hareketlerin orta vadede etkili olduğunu, yakın geçmişte çeşitli altyapı projelerinin etkisiyle çok fazla prim sağlayan İstanbul’da o primin geri verilmeye başlandığına işaret ediyor.

Konut fiyatlarının en çok ivme aldığı alan finansman kanalı. Konut kredileri bu piyasaya kaynak taşıyor. Konut kredilerinin de en önemli ‘membaı’ dış krediler.

Türkiye’de 2005’ten itibaren konut pazarına canlanmayı getiren de, AB hikayesi ve buna bağlı 7-10 yıllık ‘swap’ (Döviz-TL takası) işlemleriyle Türkiye’deki bankaların ucuz TL olanaklarına kavuşmalarıydı. Şimdi finansal koşullar sıkılaşıyor.