Türkiye 2013'te yüzde 4 büyüdü

TÜİK'e göre, Türkiye ekonomisi 2013 yılında yüzde 4 büyüdü. Geçen yılın son çeyreğinde ise ekonomi yüzde 4,4 büyüme kaydetti

Türkiye ekonomisi, geçen yıl yüzde 4 büyüdü. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2013 yılına ilişkin üretim yöntemiyle hesaplanan Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, büyüme hızı 2013'ün son çeyreğinde yıllık bazda yüzde 4,4 oldu. Üretim yöntemiyle Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, 2013'te bir önceki yıla göre sabit fiyatlarla yüzde 4'lük artışla 122 milyar 388 milyon lira, cari fiyatlarla yüzde 10,2’lik artışla 1 trilyon 561 milyar 510 milyon lira oldu.

Mali aracı kuruluşlar, 2013'te bir önceki yıla göre sabit fiyatlarla yüzde 9,8’lik artışla 15 milyar 549 milyon lira, cari fiyatlarla yüzde 12,8’lik artışla 52 milyar 483 milyon lira oldu. İmalat sanayi, 2013'te bir önceki yıla göre sabit fiyatlarla yüzde 3,8’lik artışla 29 milyar 446 milyon lira, cari fiyatlarla yüzde 8,9’luk artışla 239 milyar 115 milyon lira olarak gerçekleşti. Kişi başına GSYH değeri, 2013'te cari fiyatlarla 20 bin 531 lira (10 bin 782 dolar) olarak hesaplandı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2013 yılına ilişkin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) sonuçlarınna göre ekonomi, 2013'ün birinci çeyreğinde yüzde 2,9, ikinci çeyrekte yüzde 4,5, üçüncü çeyrekte yüzde 4,3 ve dördüncü çeyrekte yüzde 4,4 büyüme kaydetti. Yıllık büyüme hızı ise yüzde 4 oldu.

Kişi başına milli gelir 10 bin 782 dolar

Türkiye'de geçen yıl kişi başına milli gelir, 10 bin 782 dolar (20 bin 531 lira) olarak hesaplandı. 2012 yılında kişi başına düşen milli gelir, 10 bin 459 dolar düzeyindeydi.

Öte yandan, geçen yıl Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, cari fiyatlarla 820 milyar 12 milyon dolara (1 trilyon 561 milyar 510 milyon lira) yükseldi. Söz konusu rakam, 2012 yılında 786,3 milyar dolar düzeyindeydi.

Geçen yıl sektörel bazda cari fiyatlarla en yüksek büyüme hızı, yüzde 18,1 ile "konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri" sektöründe kaydedildi.

Bu sektörü, yüzde 15,5 ile "vergi-sübvansiyon", 14,9 ile "dolaylı ölçülen mali aracılık", yüzde 14,5 ile "mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler", yüzde 14 ile "su temini, kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri" izledi.

2013'te daralma gösteren sektör bulunmazken, en küçük büyüme yüzde 3,3 ile "madencilik ve taşocakçılığı" faaliyetlerinde gözlendi.

Dördüncü çeyrek

Ekonominin yüzde 4,4 büyüme gösterdiği dördüncü çeyrekteki gelişmelere bakıldığında da "elektrik-gaz" ve "finans ve sigorta" ile "dolaylı ölçülen mali aracılık hizmetleri" faaliyetleri dışındaki tüm sektörlerde büyüme meydana geldi.

Son çeyrekte en fazla büyüme, yüzde 17,6 ile "toptan ve perakende ticaret" faaliyetlerinde görüldü. Bunu, yüzde 15 ile "su temini, kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri" izledi.

Söz konusu dönemde, "dolaylı ölçülen mali aracılık hizmetleri" yüzde 14,6, "finans ve sigorta faaliyetleri" yüzde 5,1, "elektrik-gaz" ise yüzde 1,4 oranında küçüldü.

Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından yayımlanan "Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması, NACE Rev1.1” kullanılarak üretilmekte olan gayri safi yurtiçi hasıla tahminleri, Avrupa Birliği ile uyumlu ve uluslararası alanda karşılaştırılabilir GSYH değerleri elde edebilmek amacı ile NACE Rev.2 sınıflaması kullanılarak üretilmeye başlandı.

TÜİK, 2013 yılı 4. çeyrek verileri hariç, diğer verilerde güncelleme yaptı.

Yıl Cari fiyatlarla GSYH (milyon TL) Gelişme Hızı (%) Cari fiyatlarla GSYH (milyon dolar) Gelişme Hızı (%) Sabit fiyatlarla GSYH (milyon TL) Gelişme Hızı (%)
2012 1. çeyrek 325.184 12,2 180.613 -1,7 27.197 3,1
2012 2. çeyrek 350.161 10,3 193.984 -4,2 28.885 2,7
2012 3. çeyrek 377.042 7,4 208.949 2,9 31.644 1,5
2012 4. çeyrek 364.412 7,4 202.736 9,7 29.930 1,3
2012 yıllık 1.416.798 9,2 786.283 1,6 117.625 2,1
2013 1. çeyrek 354.727 9,1 198.568 9.9 27.995 2.9
2013 2. çeyrek  385.483 10.1 209.922 8,2 30.150 4,5
2013 3. çeyrek 415.915 10.3 212.022 1,5 32.999 4,3
2013 4. çeyrek 405.384 11,2 199.499 -1,6 31.245
4.4
2013 yıllık 1.561.510 10,2 820.012 4,3 122.388 4,0

-Sektörler

TÜİK verilerine göre cari fiyatlarla iktisadi faaliyet kollarının büyüme hızları şöyle oldu:

İktisadi faaliyet kolları 2012 4.çeyrek 2013 4.çeyrek
Tarım, ormancılık ve balıkçılık 7,8 4,7 3,8 5,3
Madencilik ve Taşocakçılığı 10,8 1,3 3,3 4,4
İmalat Sanayi 5,0 -1,6 8,9 14,2
Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı  13,4 12,4 10,3 -1,4
Su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri  10,7 13,2 14,0 15,0
İnşaat 7,6 2,0 10,9 14,9
Toptan ve perakende ticaret 8,8 6,0 11,6 17,6
Ulaştırma ve depolama 13,0 9,7 9,2 12,2
Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri  11,1 15,4 18,1 14,7
Bilgi ve iletişim 12,2 7,1 8,7 9,9
Finans ve sigorta faaliyetleri 14,7 20,0 12,8 -5,1
Gayrimenkul faaliyetleri 7,3 7,9 8,3 9,2
Mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler 16,0 13,8 14,5 14,9
İdari ve destek hizmet faaliyetleri 15,2 13,7 12,4 14,1
Kamu yönetimi ve savunma; zorunlu sosyal güvenlik 16,6 13,3 8,3 11,1
Eğitim 15,7 17,6 12,4 9,6
İnsan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri 12,9 12,7 7,3 7,6
Kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor 12,9 14,5 11,3 9,2
Diğer hizmet faaliyetleri  1,3 -0,1 7,0 4,6
Hanehalklarının işverenler olarak  faaliyetleri 14,2 12,8 13,3 14,1
Sektörler Toplamı 9,8 7,1 9,6 11,1
Dolaylı ölçülen mali aracılık hizmetleri 26,6 36,4 14,9 -14,6
Vergi-Sübvansiyon 6,8 12,8 15,5 8,3
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (Alıcı fiyatlarıyla) 9,2 7,4 10,2 11,2