ABD Başkanı Donald Trump, bazı gümrük vergilerini 90 günlüğüne askıya alacağını açıklamasının ardından “Tahvil piyasası çok aldatıcı. İzliyordum. Ama şimdi bakarsanız çok güzel olduğunu görürsünüz.” dedi.
Hafta başında endekslerin dalgalanmasıyla sıkıntı yaşayan bu güzel piyasa, Trump’ın devam eden tarife planlarıyla birlikte hala sıkıntıda olabilir.
Tahvil piyasasının gümrük tarifelerine verdiği tepki yatırımcıları alarma geçirdi ve gümrük tarifeleri yürürlüğe girerken yeni başlayan bir mali kriz, korkuları tetikledi. Anlık kriz hafiflemiş olabilir, ancak uzun vadeli Hazine getirilerinin hala yüksek olması nedeniyle, Beyaz Saray’ın tarifelerle ilerlemeye devam etmesi halinde Çarşamba günü yönetimi planlarını değiştirmeye zorlayan sorunlar kolayca tekrarlanabilir.
ABD’de tahvil piyasaları hazırlıksız yakalandı
Borsanın gümrük tarifelerine ara verildiği haberine verdiği sevinçli tepki yerini hızla yeni ve zor sorulara bıraktı. Tahvil piyasasında bazıları Hazine Bakanlığı’nın durumu kontrol edemediğini düşünürken, Beyaz Saray’ın kendisi de piyasadaki dalgalanmaya karşı hazırlıksızdı.
Trump’ın ekonomik stratejisinin merkezinde yer alan gümrük vergisi politikasının artık Trump için görmezden gelinmesi zor bir karşı ağırlığı var. Piyasa bunu biliyor ve yüz milyarlarca dolarlık Hazine varlığıyla Çin de biliyor.
Getirilere ters yönde hareket eden tahvillerdeki satış, ABD’nin kendisine olan güvenin azalması anlamına geliyor.
28.6 trilyon dolarlık ABD Hazine piyasası küresel finans sisteminin can damarı. Dünyanın dört bir yanındaki merkez bankaları ve özel finans kuruluşları tüm vadelerdeki Hazine tahvillerini büyük miktarlarda tutuyor ve kısa vadeli Hazine borçları nakit para gibi değerlendiriliyor. Uzun vadeli Hazine tahvillerinin getirilerindeki artış, ipotek ve araba kredileri de dahil olmak üzere borçların maliyetlerini yükselterek reel ekonomi üzerinde baskı yaratıyor.
Trump’ın gümrük vergisi politikası, hızla yükselen uzun vadeli getiriler ve likiditedeki keskin bozulmanın da gösterdiği gibi, Hazine piyasasını yatırımcıların konfor alanının dışına itti.
Trump gümrük vergilerini 2 Nisan’da açıkladı. Tarifelerin ölçeği yatırımcıları şaşırttı ve ardından gelen hisse senedi ve tahvil satışları Beyaz Saray’ı hazırlıksız yakaladı. Tarife duyurusunun yapıldığı 2 Nisan tarihinden Çarşamba günkü duraklamaya kadar geçen sürede S&P 500 hisse senedi endeksi diğer hisse senedi endeksleri ile birlikte %12,2 düştü.
Daha gevşek düzenlemelerin hisse senetlerini yükselteceğini öngören hedge fonları, hisse senetleri düştüğünde kendilerini pozisyonlarını gevşetmek zorunda buldular. Rutin olarak Hazine tahvilleri ve Hazine vadeli işlemlerini içeren yüksek kaldıraçlı işlemler yapan fonlar piyasadan çıkmak zorunda kaldı. Swap spreadleri (bu varlıkların fiyatı ile türevleri arasındaki fark) aniden genişledi. Bu durum likiditede bir bozulmaya işaret etti; piyasada aniden sadece satıcılar vardı. Bu koşullar daha önce de Fed’in başka koşullar altında likidite sağlamak için müdahalede bulunmasına yol açmıştı.
Gümrük tarifeleri 9 Nisan sabahı yürürlüğe girdi. Eski Hazine Bakanı ve Harvard Ekonomisti Larry Summers, “tamamen ABD hükümetinin gümrük tarifesi politikasından kaynaklanan ciddi bir mali kriz” ihtimaline karşı uyarıda bulundu. Yatırımcılar normalde rutin bir ihale olan 10 yıllık Hazine tahvili ihalesi konusunda tedirgin olmaya başladı.
Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan bir Beyaz Saray yetkilisi, tahvil piyasasında yaşanan sorunların ve 10 yıllık ihaleye ilişkin endişelerin Başkan’ın gümrük vergilerini geri çekme kararına katkıda bulunduğunu söyledi. “Bazı yönetim yetkilileri endişeliydi ve bu bir aciliyet duygusu yarattı. Ancak sonuçta bunun bir önemi kalmadı çünkü ihale çok iyi geçti” dedi.
Bu olayın etkisi o kadar kolay geçmeyebilir. Hazine Bakanlığı ile düzenli olarak iş yapan bir tahvil yatırımcısı, perde arkasında yönetimin durumu kontrol altında tuttuğunun açık olmadığını söyledi. ABD finans sistemine duyulan güvenin kalıcı olarak zarar görmesinden endişe ediyor. “Hazine’de iskelet bir ekip var” diyen yetkili, işini ve yönetimle ilişkisini korumak için ismini vermeden konuştu.
