El Salvador, Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) taleplerine yavaş yavaş boyun eğerken, bitcoin‘in (BTC) ekonomideki rolünü azaltmak için yasalarını değiştirdi.
Gerçekten de, Başkan Nayib Bukele’nin IMF ile alay etmesine ve BTC’yi kucaklamasıyla övünmesine rağmen, ABD doları finansmanına olan ihtiyacı onu bir zamanlar ünlü olan politikalarının çoğunu tersine çevirmeye zorladı.
Bu da Bitcoinciler arasında BTC’nin yasal bir para olup olmadığı konusunda sosyal medyada tartışmalara yol açtı.
Bitcoin artık vergi ödemeleri için kabul edilmiyor
Bukele yönetimi, BTC’nin ülkenin anayasasında yasal ihale olarak rolünü belirleyen yasaları değiştirerek dünyanın en önde gelen dijital varlığının rolünü kısırlaştırdı.
Kritik olarak, hükümet 4. Maddedeki “Todas las contribuciones tributarias podrán ser pagadas en bitcoin” yani “tüm vergi katkıları bitcoin olarak ödenebilir” hükmünü sildi.
Bir enstrümanın “kamu ve özel tüm borçlar için yasal ihale” statüsü, genellikle yasal ihale statüsü elde etmede en önemli niteliği olduğundan, BTC artık bu tanım kapsamında nitelendirilmiyor.
Tüccarlar artık BTC kabul etmek zorunda değil
BTC’yi yasal ödeme aracı haline getiren yasada yakın zamanda yapılan bir değişiklik, BTC’ye hala bu şekilde atıfta bulunuyor, ancak tüccarların bunu ödeme olarak kabul etme şartını değiştiriyor. Ülke genelinde hükümet, tüccarları BTC’yi bir ödeme yöntemi olarak kabul etmeye zorlamıyor.
Yasanın teoride BTC’nin kabulünü zorunlu kılmasına rağmen, kural hiçbir zaman fiilen uygulanmadı. Bu durum, bazı Bitcoin kullanıcılarının Bitcoin’in aslında hiçbir zaman yasal ödeme aracı olmadığına itiraz etmesine yol açtı.
Hükümet artık fiyatları BTC cinsinden ifade etmek zorunda değil
BTC’nin bir hesap birimi olarak ifade edilebilirliğini zorunlu kılan yasa da yürürlükten kalktı. 2021’de yasa, hükümeti BTC cinsinden para ifadelerini kabul etmeye zorlarken, şimdi yapılan bir değişiklik yalnızca ABD doları fiyatlarının serbestçe işlem gören piyasa oranlarında BTC’ye “dönüştürülebilir” olmasını şart koşuyor.
Ocak 29 yasal revizyonuna göre ‘para birimi’ değil
Belki de en önemlisi, BTC artık El Salvador’da yasal olarak bir para birimi olarak sınıflandırılmıyor. Yeni Madde 1’e göre, Salvador yasaları artık BTC’yi önceki statüsü olan “como moneda de curso legal” yani “yasal ihale para birimi gibi” yerine “como curso legal” yani “yasal ihale gibi” olarak düzenliyor.
Hükümet hizmet ödemelerini BTC olarak kabul etmeyebilir
Hükümet, genel hizmetlerin vergi dışı ödemeleri için bile BTC kabul etmeyebilir. Gerçekten de, bölge sakinleri artık işletme kuruluş ücretleri veya pasaport hizmetleri için bile USD kullanmak zorunda.
Yasa, hükümetin BTC ödemelerini kabul etmesinin hemen hemen her türüne kısıtlamalar getiriyor. Yasasının 7. Maddesi bir zamanlar “Her ekonomik aracı, mal veya hizmet satın alan biri tarafından teklif edildiğinde bitcoin’i bir ödeme şekli olarak kabul etmek” zorundayken, yeni yasa bu gerekliliği tamamen “Yalnızca tamamen özel katılımı olan gerçek veya tüzel kişiler bitcoin’i bir ödeme şekli olarak kabul edebilir” ile değiştiriyor.
Sermaye kazançlarından hala muaf
Bukele yönetimi BTC’nin ülkedeki para birimi olma özelliklerinin çoğunu ortadan kaldırmış olsa da, 29 Ocak 2025 revizyonu işlemlerde sermaye kazancı muafiyetini koruyor. Dahası, hükümet bunu bir rezerv varlık olarak tutabilir.
IMF ayrıca hükümetin bir zamanlar devlet destekli olan Chivo cüzdanını satmasını ya da kapatmasını bekliyor. Chivo, kusurlu sunumuyla kötü bir şöhrete sahip oldu ve El Salvadorlular arasında benimsenmesi hiçbir zaman yüksek olmadı.
El Salvador yasalarında yapılan yukarıdaki değişiklikler, IMF ile 1.4 milyar dolarlık kredinin kilidini açmak için yapılan anlaşmanın bir parçası. Dünya Bankası ve Inter-Amerikan Kalkınma Bankası ise 2.1 milyar dolar daha sağlayacak.
