Borsa İstanbul, finansman arayışındaki şirketlerin önemli duraklarından biri olmayı sürdürürken, halka arzlar güçlü şekilde devam ediyor. 2023 yılında toplamda 56 şirket halka açılırken, 124 milyon yatırımcıdan 79,7 milyar liralık fon sağlandı. 2024 yılının ilk halka arz onayları ocak ayında bilişim ve gıda sektörlerine verilirken, talep toplamalar şubat ayında gerçekleşti.

Yılın ilk halka arzı olan Pasifik Donanımda talep toplama süreci 6-7 şubatta tamamlanırken, yatırımcılardan 4,4 kat talep geldi. Diğer şirketlerin halka arzında ise, Bor Şeker (7-9 şubat) 3,9 kat, Limak Doğu Anadolu Çimento (14-16 şubat) 4,4 kat, Oba Makarna (22-23 Şubat) 4,9 kat, Alves Kablo (22-23 Şubat) 5,3 kat, Mogan Enerji (28-29 şubat) 3,9 kat, Artemis Halı (27-28 şubat) 5,8 kat, Odine Solutions (13-15 mart9 6,1 kat ve IC Enterra (27-29 mart) 4,1 kat talep gördü.

Şubat-mart döneminde halka arzı tamamlanan 9 şirketin 5'i yıldız pazarda 3'ü ana pazarda işlem görmeye başladı. Mart sonunda talep toplama süreci tamamlanan şirket ise nisan başında yıldız pazarda işleme açıldı.

Söz konusu 9 şirketin pay dağıtımlarına 27 milyon 617 bin 661 yatırımcı şirketin ortağı olmak için başvuruda bulunurken, toplamda 18 milyar 391 milyon 415 bin 898 lira toplandı. Dağıtım yapılan yatırımcı sayısı ise 26 milyon 969 bin 228 oldu.

En çok talep gören şirketlere bakıldığında ilk 3'te 3,7 milyon kişiyle IC Enterra Yenilenebilir Enerji, 3,6 milyon kişiyle Mogan Enerji ve 3,4 milyon kişiyle Oba Makarna yer aldı.

Yatırımcı talebi yüzde 353 artış gösterdi

Halka arzlara yüksek olan yatırımcı talebi 2023'ün ilk çeyreği ile kıyaslandığında yüzde 353 artış gösterdi. Geçen senenin ocak-mart döneminde gerçekleşen 8 şirketin halka arzına 6 milyon 96 bin 228 yatırımcı başvururken, bu sene bu sayı 27,6 milyona yükseldi.

Bu ilgi arz büyüklüklerine de yansıdı. Geçen sene aynı dönemde 8 milyar 379 milyon 62,8 bin lira olan toplam arz büyüklüğü, bu sene yüzde 119,5 artarak 18 milyar 391 milyon 415 bin 898 liraya yükseldi.

Halka arz olan şirketlerin ikisi enerji, ikisi gıda, ikisi imalat ve diğer ikisi bilişim sektöründe faaliyet gösterirken bir şirkette inşaat sektöründe yer aldı.

"Halka arz edilen şirket sayısı 2023'ü aşabilir"

Halka arz süreçlerini AA muhabirine değerlendiren OSTİM Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Berra Doğaner, izahnamelerde bir önceki senenin mali tablolarının yer alması gerekliliğinden dolayı ilk çeyreklerde daha az halka arzın gerçekleştiğin söyledi.

Yoğunluğun ikinci ve üçüncü çeyreklerde artacağını ifade eden Doğaner, geçen seneki gerçekleşmelerin aşılabileceğini belirtti.

Sermaye Piyasaları Kurulu'nun (SPK) halka arz alanında yaptığı düzenlemelere değinen Doğaner, halka arz edilecek şirketlerin 2023 yıl sonu için 750 milyon lira ciroya ve 1,5 milyar liralık aktif büyüklüğe sahip olması gerektiğini fakat söz konusu dönemde başvuru yapan şirketlerde bu şartın aranmayacağını ifade etti.

Doğaner, bu durumun geçen sene başvuru sayılarında artışı getirdiğini, ilerleyen dönemlerde ise gecikmeli etki ile azalma olabileceğini bildirdi.

Son düzenlemenin yerinde bir karar olduğunu aktaran Doğaner, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Güncellenen yeniden değerleme tutarlarının yüksek oluşu, halka arz olmak isteyen şirketler için engel teşkil edebileceğinden dolayı bu konuyu ilgili kurumlar SPK'ye taşıdı. Piyasaya kulak veren SPK yönetimi, geçen hafta aldığı kararla halka arzlara sektörel öncelik getirdi. Karara göre, yenilenebilir enerji, petrokimya, tarım, savunma sanayi ile dijital dönüşümü destekleyerek ileri teknolojiye dayalı yüksek katma değer üreten firmaların halka arzı öncesi uyulacak ön şartlardaki tutarlarda indirime gidildi. Bu karar, öncelik sağlanan sektörlerde bulunan şirketler için kolaylık sağlayacak."

Geçen seneden bu yana biriken çok sayıda başvuru olduğuna dikkati çeken Doğaner, çalışmaların titizlikle yürütüldüğünü ve sürecin piyasa koşullarındaki dengeleri gözeterek sonuçlandığına vurgu yaptı.

"Halka arz endeksi, endeks üstü getiri potansiyeline sahip"

Merkezi Kayıt Kuruluşu verilerine göre, ocak ayında 7 milyon 267 bin 425 olan borsa yatırımcı sayısı, şubatta 8 milyon 163 bin 342'ye, martta ise 8 milyon 225 bin 125'e yükseldi.

Yatırımcı sayısının gelişiminde halka arzların etkili olduğunu kaydeden Marbaş Menkul Değerler Genel Müdür Yardımcısı Soner Kuru, şirketlerin hisselerinde görülen tavan fiyat serilerinin yatırımcı iştahını artıran önemli bir unsur olduğunu bildirdi.

Arz işlemlerinde çoklu katılım yapılmamasının katılımcı sayısını artırdığı belirten Kuru, "Eşit dağıtım yöntemi de talebi etkileyen bir diğer unsur. Katılımcıların düşük bütçelerde eşit pay alması halka arzlara olan ilgiyi yüksek tutuyor." ifadelerini kullandı.

Kuru, borsaya halka arz yoluyla katılan yatırımcıların ortak oldukları şirketi iyi tanımaları gerektiğine değinerek, alım-satım işlemlerinde süreci en iyi şekilde yönetmek için gerek yetkili kurumlardan gerekse aracı kurumlardan destek alabileceklerini söyledi.

Son SPK düzenlenmesinde yapılan sektör ayrışmasının, bu alanda faaliyet gösteren şirketleri halka arz için teşvik edeceğini ifade eden Kuru, "Artan halka arz sayıları, halka arz endeksinde takip edilen yukarı yönlü hareketin devam etme potansiyelini artırıyor. Yıl genelinde endeks üstü getiri sağlanması oldukça önemli. Bu pozitif seyrin yılın geri kalanında sürmesini bekliyoruz." dedi.

Halka arz edilerek işlem görmeye başlayan şirketlerin paylarından oluşan halka arz endeksi, ilk çeyreğin son işlem gününü 103 bin 055 puandan tamamladı. Endeks ocak-mart döneminde yatırımcısına yüzde 29 getiri sağlarken, BIST 100 endeksinin ilk çeyrek kazancı yüzde 22 oldu.