ABD Başkanı Joe Biden, Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın Pazartesi günü yaptığı telefon görüşmesinde Ankara'nın ABD'den F-16 savaş uçağı alma isteğini yinelediğini, Biden'ın ise Washington'un Ankara'dan İsveç'in NATO'ya katılmasına yönelik itirazından vazgeçmesini istediğini söylediğini aktardı.

Söz konusu telefon görüşmesi, Biden'ın Pazar günü Türkiye'deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde kazandığı zafer dolayısıyla Erdoğan'ı tebrik etmek üzere aradığı sırada gerçekleşti.

Biden, "Erdoğan ile konuştum. Erdoğan'ı tebrik ettim. Hala F-16'lar konusunda bir şeyler yapmak istiyor. Ona İsveç'le bir anlaşma yapmak istediğimizi söyledim, o yüzden bunu yapalım. Ve böylece birbirimizle tekrar temasa geçeceğiz," dedi.

İsveç'in NATO üyeliği konusunda Erdoğan'dan herhangi bir hareket bekleyip beklemediği sorulan Biden şunları söyledi: "Bu konuyu kendisiyle görüştüm. Önümüzdeki hafta bu konu hakkında daha fazla konuşacağız."

İsveç ve Finlandiya, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından uzun süredir devam eden askeri bağlantısızlık politikalarını terk ederek geçen yıl NATO üyeliği için başvuruda bulundu. Üyelik tekliflerinin tüm NATO üyeleri tarafından onaylanması gerekiyor. Türkiye ve Macaristan henüz İsveç'in teklifini onaylamadı.

Türkiye ABD'den 20 milyar dolar değerinde F-16 ve yaklaşık 80 modernizasyon kiti satın almak istiyor. Ancak Biden yönetimi defalarca satışı desteklediğini söylese de, Ankara'nın NATO genişlemesine yeşil ışık yakmayı reddetmesi, insan hakları sicili ve Suriye politikası nedeniyle ABD Kongresi'nden gelen itirazlar nedeniyle satış durdu.

Türkiye'nin mevcut F-16 savaş uçağı filosu için aviyonik yazılım yükseltmelerini içeren çok daha küçük bir paket olan 259 milyon dolarlık paket, Türkiye'nin Finlandiya'nın NATO üyeliğini onaylamasından günler sonra, bu yılın başlarında ABD Kongresi tarafından onaylandı.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Ocak ayında yaptığı açıklamada ABD tarafının NATO ihalelerinin onaylanmasının Kongre tarafından olumlu karşılanacağını açıkça belirttiğini söylese de Biden yönetimi satış ile NATO genişlemesi arasında herhangi bir "karşılık" olduğu iddiasını defalarca reddetti.

İki partili bir grup senatör Şubat ayında Biden'a gönderdikleri mektupta, Türkiye'nin İsveç ve Finlandiya'nın katılım protokollerini onaylamamasının F-16'lara atıfta bulunarak "bekleyen bu satışı sorgulatacağını" söyledi.

Görüşmeler hakkında bilgi sahibi bir kaynak, ABD'nin daha önce Türkiye'ye, Ankara'nın İsveç'e yeşil ışık yakmaması halinde Kongre'nin F-16 anlaşmasını onaylamasının zor olacağını söylediğini aktardı.

Türkiye Finlandiya'nın NATO üyeliğini Mart ayı sonunda onayladı, ancak Stockholm'ün terörist olarak gördüğü militan grupların üyelerini barındırdığını söyleyerek İsveç'e itiraz etmeye devam etti. Macaristan da İsveç'in teklifini henüz onaylamadı.

İsveç'in, ittifakın Litvanya'da bir liderler zirvesi düzenleyeceği Temmuz ayı ortasına kadar NATO'ya katılması Washington için en önemli öncelikler arasında yer alıyor.

Biden ve Erdoğan arasındaki telefon görüşmesine ilişkin bir açıklama yapan Türkiye Cumhurbaşkanlığı, iki liderin bölgesel ve küresel sınamalar karşısında önemi artan ikili ilişkilerin tüm veçhelerinde işbirliğini derinleştirme konusunda mutabık kaldıklarını belirtti.