Azerbaycan ile Ermenistan arasında yaşanan düşük yoğunluklu  çatışmalar yerini geniş çaplı bir hale bıraktı. Sürecin  askeri-diplomatik sonuçlarının yanı sıra enerji denklemine de ciddi  etkileri olacağını belirten uzmanlar, Ermenistan’ın Azerbaycan’ın  enerji ihracatını hedef aldığı ve bu durumun Türkiye’yi de yakından  ilgilendirdiği görüşünde.

Azerbaycan ile Ermenistan çatışması her geçen saat  daha da şiddetleniyor. Azerbaycan ordusunun ciddi ilerleme kaydettiği  hatlar olurken, ABD, Rusya ve AB gibi merkezlerden ‘çatışmaların  derhal durdurulması’ çağrısı gelmeye devam ediyor.

İşin enerji denklemi son derece kritik
 

Enerji Ekonomisi Derneği Başkanı Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, iki  ülke arasında yaşananların enerji denkleminde çok ciddi etkileri  olabileceği uyarısında bulundu.

Azerbaycan’ın zengin petrol ve doğalgaz kaynaklarına sahip  olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Kumbaroğlu, “Ülkenin petrolü Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) boru hattı ile taşınıyor. Bakü-Tiflis-Erzurum (BTE) ve TANAP boru hatları ile de Azerbaycan’ın doğalgazı Türkiye’ye  ve dünya piyasalarına ulaşıyor.” bilgisini paylaştı.

Bakü yönetiminin geçtiğimiz yıl BTC üzerinden 233 milyon varil  petrol sevk ettiğine vurgu yapan Prof. Dr. Kumbaroğlu, şöyle devam  etti:

“Doğalgazda da BTE ve TANAP üzerinden 9.6 milyar metreküp ithalat  gerçekleşmiş. Bu rakam Türkiye’nin toplam doğalgaz ithalatının yüzde 21’ine denk geliyor. Petrol ve doğalgaz boru hatları Azerbaycan’ın Tartar bölgesinden Gürcistan’a geçiyor. Söz konusu boru hatlarının hemen batısında Azerbaycan-Ermenistan sınırı var. Ermenistan’ın Tartar bölgesine başlattığı saldırıların arkasındaki  asıl hedef enerji nakil hatları olduğunu düşünüyorum.”

Türkiye’nin arz güvenliği için tehdit

Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, Azerbaycan ile Ermenistan arasında  yaşananların Türkiye’nin enerji denklemine nasıl bir etkisi olacağı  sorusuna da şu yanıtı verdi:

“Bizim Azerbaycan ile bağımız ne para ne enerji hatları ne de  başka bir şey ile tanımlanamaz. ‘İki millet tek devlet’ yaklaşımını  sonuna kadar benimseyen bir ülkeyiz. O nedenle her şeyimizle  kardeşlerimizin yanında olmamız tarihten gelen bağlarımızın bir sonucu. İşin bu kısmının ötesinde Türkiye’yi ilgilendiren diğer bazı  durumlar da var. Ermenistan’ın saldırıları Türkiye’nin enerji arz  güvenliği üzerine bir tehdit oluşturuyor.

Bu saldırılar sadece Türkiye için değil uluslararası enerji arz  güvenliği için de bir sorun.

Bilindiği üzere TANAP üzerinden sevk edilen doğalgaz TAP boru  hattı ile Yunanistan üzerinden AB’ye bağlanacak. Dolayısıyla Erivan  yönetiminin saldırıları, yüzde 98’i tamamlanmış TAP projesi ile AB  enerji arz güvenliği üzerine de tehdit oluşturuyor.

Bu noktada TAP projesini önemli kılan unsurlardan birinin Rusya’ya  bağımlılığını azaltmak adına alternatif gaz arayışında olan AB’nin  önemsediği işlerden biri olduğunu hatırlatmakta fayda var.

BTC projesinde ise Azerbaycan ve Türkiye dışında İngiltere, ABD, Norveç, Fransa, İtalya, Japonya ve Hindistan’dan şirketler yer alıyor. Bu açıdan bakıldığında da Ermenistan’ın son saldırılarının enerjide  uluslararası bir tehdit olduğu net bir şekilde görülmekte.”