Avrupa Birliği küresel milyarderlere yönelik, servet vergisi niteliğinde vergi uygulamasının peşinde. Yapılan son araştırma milyarderlerden 250 milyar dolarlık meblağın tahsil edilmesi halinde, dünya genelinde 2.700 milyarderin sahip olduğu yaklaşık 13 trilyon dolarlık servetin sadece yüzde 2'sine denk gelecek.

2024 Küresel Vergi Kaçakçılığı Raporu'nda şu anda milyarderlerin efektif kişisel vergisinin genellikle daha mütevazı imkanlara sahip diğer vergi mükelleflerinin ödediğinden çok daha az olduğunu, çünkü servetlerini gelir vergisinden koruyan paravan şirketlere park edebildiklerini söyledi.

Raporu yayınlayana kurumun direktörü Gabriel Zucman gazetecilere yaptığı açıklamada, "Bize göre bunun haklı gösterilmesi zor çünkü vergi sistemlerinin sürdürülebilirliğini ve vergilendirmenin sosyal kabul edilebilirliğini zayıflatma riski taşıyor" dedi.

Rapor, ABD'de milyarderlerin kişisel vergisinin %0,5'e yakın, yüksek vergili Fransa'da ise sıfıra kadar düşük olduğunu tahmin ediyor.

Bazı ülkelerde artan servet eşitsizliği, kamu maliyesi yaşlanan nüfus, iklim geçişi için büyük finansman ihtiyaçları ve eski COVID borçlarıyla başa çıkmakta zorlanırken, en zengin vatandaşların vergi yükünün daha fazlasını üstlenmesi çağrılarını körüklüyor.

ABD Başkanı Joe Biden'ın 2024 bütçesinde en zengin %0.01'lik kesime %25 asgari vergi uygulanması planlanıyordu, ancak Washington'daki kanun yapıcıların hükümetin kapanma tehditleri ve yaklaşan finansman süreleriyle meşgul olması nedeniyle bu öneri o zamandan beri konuşulmuyor.

Milyarderlerin vergilendirilmesine yönelik koordineli bir uluslararası girişim yıllar alabilecek olsa da rapor, hükümetlerin banka gizliliğine son verme ve çok uluslu şirketlerin kârlarını düşük vergili ülkelere kaydırma fırsatlarını azaltma konusundaki başarılarını örnek gösterdi.

Rapor, 2018 yılında hesap bilgilerinin otomatik olarak paylaşılmaya başlanmasının, offshore vergi cennetlerinde tutulan servet miktarını üç kat azalttığını tahmin ediyor.

2021 yılında 140 ülke arasında imzalanacak bir anlaşma, önümüzdeki yıldan itibaren kurumlar vergisine küresel çapta %15'lik bir taban getirerek çok uluslu şirketlerin kârlarını düşük vergili ülkelerde tutarak vergi indirimine gitme imkânlarını sınırlandıracak.

Zucman, "Birçok insanın imkansız olduğunu düşündüğü bir şeyin artık gerçekten yapılabileceğini biliyoruz. Mantıklı bir sonraki adım, bu mantığı sadece çok uluslu şirketlere değil, milyarderlere de uygulamaktır." dedi.

Zucman, milyarderlere asgari vergi uygulanması için geniş çaplı bir uluslararası baskı olmaması halinde, "istekli ülkeler koalisyonunun" tek taraflı olarak öncülük edebileceğini söyledi.

Rapora göre, bankacılık gizliliğinin sona ermesi ve kurumlar asgari vergisi, ülkeler arasında vergi oranları konusunda on yıllardır süren rekabete son vermiş olsa da, vergi faturalarını azaltmak için çok sayıda fırsat var.

Örneğin zenginler servetlerini offshore hesaplar yerine giderek daha fazla gayrimenkule yatırırken, şirketler de %15'lik asgari kurumlar vergisindeki boşluklardan yararlanabiliyor.

Rapor, bu arada hükümetlerin, vergi tabanlarına sadece düşük vergi oranlarıyla rekabet etmekten daha az zararlı olmasına rağmen, sübvansiyonlar yoluyla yatırım için giderek daha fazla rekabet ettiklerini söyledi.